Strona główna
Zdrowie
Tutaj jesteś

Zaćma – czym jest i kiedy warto zdecydować się na jej usunięcie?

Zdrowie
Zaćma
Data publikacji: 2025-05-25

Zaćma, znana również jako katarakta, to choroba oczu, która może znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie. Polega na stopniowym mętnieniu soczewki oka, co sprawia, że obraz staje się rozmazany – jakby patrzeć przez zaparowaną szybę. W efekcie komfort widzenia ulega znacznemu pogorszeniu.

Najczęściej dotyka osoby starsze – ryzyko jej wystąpienia rośnie wraz z wiekiem. Szacuje się, że na całym świecie cierpi na nią około 20 milionów ludzi, a w Polsce – blisko 800 tysięcy. Co istotne, zaćma odpowiada za niemal połowę przypadków ślepoty na świecie, co czyni ją jednym z głównych powodów utraty wzroku.

Kiedy warto rozważyć operację zaćmy? Przeczytaj nasz artykuł.

Czym jest zaćma?

Zaćma, znana również jako katarakta, to schorzenie oczu polegające na stopniowym mętnieniu soczewki. W praktyce oznacza to, że obraz staje się coraz mniej wyraźny – jakbyśmy patrzyli przez zaparowaną szybę. W skrajnych przypadkach może dojść nawet do całkowitej utraty wzroku.

Najczęściej występującą odmianą jest zaćma starcza, która rozwija się u osób po 60. roku życia. Proces ten postępuje powoli i często pozostaje niezauważony przez długi czas. Zaćma nie dotyczy jednak wyłącznie seniorów – może pojawić się również u młodszych dorosłych, a nawet u dzieci. Ponieważ objawy narastają stopniowo, łatwo je zbagatelizować.

Warto wiedzieć, że zaćma to nie jedno konkretne schorzenie, lecz cała grupa różnych odmian, które różnią się lokalizacją zmętnienia oraz przyczynami. Poniżej przedstawiamy najczęstsze typy zaćmy wraz z ich charakterystyką:

Rodzaj zaćmy

Lokalizacja

Typowe objawy

Zaćma jądrowa

Centralna część soczewki

Pogorszenie widzenia z bliska, przypominające krótkowzroczność

Zaćma korowa

Obrzeża soczewki

Olśnienia, podwójne widzenie, szczególnie przy patrzeniu na źródła światła

Zaćma podtorebkowa tylna

Tylny obszar soczewki

Trudności z widzeniem w jasnym świetle, np. podczas jazdy samochodem w słoneczny dzień

Skąd się bierze zaćma? Najczęściej jest to naturalny efekt starzenia się organizmu, ale istnieje wiele innych czynników ryzyka:

  • Urazy mechaniczne oka – mogą prowadzić do uszkodzenia soczewki i jej zmętnienia.

  • Przewlekłe stany zapalne narządu wzroku – np. zapalenie błony naczyniowej.

  • Choroby ogólnoustrojowe – takie jak cukrzyca, która zwiększa ryzyko rozwoju zaćmy.

  • Czynniki środowiskowe – długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV lub jonizujące może prowadzić do tzw. zaćmy popromiennej.

  • Zaćma hutnicza – występuje u osób pracujących w wysokich temperaturach, narażonych na intensywne promieniowanie cieplne.

Niektóre formy zaćmy są obecne już od urodzenia. Zaćma wrodzona może być wynikiem mutacji genetycznych lub infekcji przebytej przez matkę w czasie ciąży. Istnieje również zaćma wtórna, która może pojawić się:

  • po operacji usunięcia pierwotnej zaćmy,

  • jako powikłanie innych chorób oczu, takich jak jaskra czy zapalenie błony naczyniowej.

Dobra wiadomość: medycyna nieustannie się rozwija! Dzięki nowoczesnym metodom leczenia osoby z zaćmą mają realną szansę na odzyskanie ostrości widzenia i powrót do normalnego życia. Czy w przyszłości uda się całkowicie zapobiec tej chorobie? Tego jeszcze nie wiemy. Jedno jest pewne – postęp technologiczny i coraz lepsze zrozumienie mechanizmów zaćmy dają nadzieję na jeszcze skuteczniejsze terapie.

Jakie są główne przyczyny zaćmy?

Zaćma (katarakta) to schorzenie, w którym soczewka oka stopniowo traci swoją przejrzystość. Obraz staje się zamglony, jakby patrzeć przez zaparowaną szybę. Najczęstszą przyczyną jest proces starzenia się – z wiekiem soczewka traci elastyczność i staje się mętna. Ale to tylko jedna z wielu możliwych przyczyn.

Genetyka również odgrywa istotną rolę. Jeśli w rodzinie występowały przypadki zaćmy, ryzyko jej rozwoju znacząco wzrasta. Znajomość rodzinnej historii zdrowotnej może pomóc w szybszym rozpoznaniu objawów i podjęciu odpowiednich działań. Wczesna reakcja często pozwala uniknąć poważniejszych problemów ze wzrokiem.

Urazy oka – zarówno mechaniczne, jak i chemiczne – mogą prowadzić do zmętnienia soczewki, nawet po wielu latach od zdarzenia. Ochrona oczu jest szczególnie ważna dla osób pracujących fizycznie, w laboratoriach lub uprawiających sporty kontaktowe. Profilaktyka to klucz do zachowania zdrowego wzroku.

Styl życia ma ogromne znaczenie dla zdrowia oczu. Jednym z głównych czynników ryzyka jest palenie papierosów. Dym tytoniowy zawiera toksyny, które uszkadzają strukturę soczewki i przyspieszają rozwój zaćmy. Rzucenie palenia to realna korzyść nie tylko dla płuc, ale i dla wzroku.

Promieniowanie UV również przyczynia się do powstawania zaćmy. Długotrwałe przebywanie na słońcu bez odpowiedniej ochrony oczu może przyspieszyć proces mętnienia soczewki. Noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV to prosty i skuteczny sposób na zmniejszenie ryzyka.

Choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca, mają istotny wpływ na rozwój zaćmy. Wysoki poziom glukozy we krwi może uszkadzać soczewkę i przyspieszać jej degenerację.

Niektóre leki, zwłaszcza stosowane długoterminowo, mogą zwiększać ryzyko wystąpienia zaćmy. W takich przypadkach warto:

  • Być pod stałą opieką okulisty

  • Regularnie badać wzrok

  • Informować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach

  • Monitorować ewentualne zmiany widzenia

Podsumowując: przyczyn zaćmy jest wiele – od naturalnego procesu starzenia, przez czynniki genetyczne i urazy, aż po styl życia, choroby przewlekłe i stosowane leki. Zrozumienie tych mechanizmów to pierwszy krok do skutecznej profilaktyki.

Jakie są wskazania do usunięcia zaćmy? Klinika Okulistyczna Jasne Błonia w Łodzi wyjaśnia

Operacja zaćmy to jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów w okulistyce, mający na celu przywrócenie ostrego i wyraźnego widzenia. Z czasem naturalna soczewka oka może ulec zmętnieniu, co prowadzi do pogorszenia wzroku. Kiedy warto rozważyć jej usunięcie? Eksperci z Kliniki Okulistycznej Jasne Błonia w Łodzi podkreślają, że kluczowym sygnałem jest zauważalne pogorszenie widzenia, które utrudnia codzienne funkcjonowanie – zarówno podczas czytania, prowadzenia pojazdów, jak i rozpoznawania twarzy bliskich osób.

Zabieg usunięcia zaćmy, o którym więcej przeczytasz na stronie: https://jasneblonia.pl/zakres-uslug/operacje/usuniecie-zacmy/ polega na precyzyjnym usunięciu zmętniałej soczewki i zastąpieniu jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową. Choć może brzmieć poważnie, jest to nowoczesna, bezpieczna i rutynowa procedura, która nie tylko przywraca przejrzystość widzenia, ale również znacząco poprawia jakość życia. Wielu pacjentów wraca do codziennych aktywności już po kilku dniach. Przykładowo, kierowcy odzyskują pewność za kierownicą niemal natychmiast po zakończeniu rekonwalescencji.

Współczesna okulistyka oferuje różnorodne metody usuwania zaćmy, które można dostosować do indywidualnych potrzeb pacjenta. Wybór odpowiedniej techniki operacyjnej oraz rodzaju soczewki wewnątrzgałkowej zależy od wielu czynników, takich jak:

  • styl życia pacjenta,

  • oczekiwania co do efektów zabiegu,

  • charakterystyka schorzenia i stan zdrowia oka.

Klinika Okulistyczna Jasne Błonia w Łodzi oferuje dostęp do szerokiej gamy nowoczesnych soczewek, które umożliwiają precyzyjne dopasowanie leczenia do potrzeb pacjenta:

  • Soczewki jednoogniskowe – zapewniają ostrość widzenia na jedną odległość (zwykle do dali),

  • Soczewki wieloogniskowe – umożliwiają widzenie na różne odległości bez konieczności noszenia okularów,

  • Soczewki toryczne – przeznaczone dla osób z astygmatyzmem, poprawiają ostrość widzenia poprzez korekcję wady.

Dzięki tak szerokiemu wyborowi możliwe jest indywidualne dopasowanie leczenia – bez kompromisów w zakresie komfortu i jakości widzenia.

Materiał ma charakter komercyjny.

Artykuł sponsorowany

Redakcja fonografika.pl

Redakcja fonografika.pl to grupa specjalistów z zakresu fotografii, urody, lifestyle, biznesu. Sprawdź co dla ciebie przygotowaliśmy

Może Cię również zainteresować

Potrzebujesz więcej informacji?